طرح ترویجی مدیریت و پیشگیری عارضه سرقرمزی در میگوهای پرورشی در استان هرمزگان (خاتمه یافته)

مقدمه

صنعت پرورش میگو، از جمله فعالیت های سودمند و پراهمیت در بخش آبزی‌پروری هست که بخش قابل توجهی از این رشد و توسعه سریع را مرهون اقبال روزافزون جهان نسبت به محصولات متنوع، سالم و مغذی تولید شده در چرخه فرآوری می‌باشد. عارضه­ی سرقرمزی علیرغم اینکه هیچگونه مخاطره بهداشتی برای سلامت محصول و مصرف‌کنندگان در پی ندارد، در میگوهای با سر موجب افت کیفیت ظاهری محصول و کاهش بازارپسندی به ویژه پس از پخت شده و همین امر باعث افت قیمت و زیان اقتصادی تولیدکنندگان خواهد شد.

یکی از مشکلاتی که پرورش دهندگان در ارتباط با کیفیت میگوهای صید شده پرورشی با آن مواجه می باشند بروز عارضه سرقرمزی در میگوها بوده که بنا به اظهار مدیران شرکت های فرآوری، همه ساله زیان هنگفتی را به واسطه افت کیفیت و در نتیجه کاهش قیمت میگوی پرورشی در بازارهای جهانی (20 تا 60 سنت به ازای هرکیلو میگو) در زمینه ارزآوری به این بخش وارد نموده است.

عارضه سرقرمزی طی فرآیند پیچیده و چندعاملی اتفاق می‌افتد و زمینه‌ها و عوامل بروز آن در میگو در طی دوره پرورش، هنگام برداشت و هندلینگ و فرآوری ایجاد می‌شود و مدیریت نادرست پرورش میگو باعث فراهم نمودن شرایط لازم برای بروز بسیاری از بیماری‌ها و از جمله عارضه سرقرمزی در میگو پرورشی می‌گردد.

موضوع سرقرمزی در میگوهای پرورشی به عنوان مشکل ملی، اهمیت این موضوع به حدی است که در سطح وزارت جهاد کشاورزی مطرح شده و با توجه به خسارت گسترده‌ای که این عارضه در کشور به پرورش دهندگان و صادرکنندگان میگو وارد کرده برای حل این مشکل تاکید دارند. با توجه وجود 6 سایت فعال پرورش میگو در استان هرمزگان و با توجه به اهمیت استان از نقطه نظر میزان بالای تولید میگو در کشورلازم است که تمهیدات مدیریتی در این راستا صورت گیرد. با توجه به نظر کارشناسان، به طور معمول 30-20% و در برخی موارد بیش از 80% میگوها درگیر این عارضه می گردند. به هرحال بروز این عارضه در میگوهای پرورشی در استان با روند موجود (مدیریت پرورش، صید، هندلینگ و عمل آوری) اجتناب ناپذیرخواهد بود.

از آنجائیکه بروز عارضه سرقرمزی میگو ناشی از عدم رعایت برخی نکات می باشد که پرورش دهندگان، عمل‌آوران و صادرکنندگان میگو کمتر به آنها توجه می‌کنند از اینرو آموزش بهره‌برداران از طریق برگزاری کارگاههای آموزش و تهیه دستورالعمل‌های ترویجی علاوه بر ارتقاء دانش فنی، باعث ایجاد انگیزش بیشتر برای بکارگیری از روش‌های نوین پرورش میگو و کاهش اثرات این عارضه نقش مهمی را ایفاء نماید. از اینرو هدف از اجرای این کارگاه، آموزش بهره‌برداران و ارائه دستورالعمل‌های ترویجی که علاوه بر ارتقاء دانش فنی، باعث ایجاد انگیزش بیشتر برای بکارگیری از رو‌ش‌های نوین در پیشگیری و کاهش اثرات این عارضه نقش مهمی را ایفاء نمایند.