چکیده
عوامل باکتریایی از آلاینده¬های بسیار مهمی هستند که از طریق فاضلاب¬های شهری و روستایی تصفیه نشده به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم وارد دریاچه¬ها شده و موجب به خطر افتادن سلامت شناگران، ماهیگیران، قایقرانان،گردشگران و پرورش دهندگان ماهی در قفس می شوند. در تحقیق حاضر شاخص¬های آلودگی باکتریایی آب دریاچه¬های مخزنی حسنلو، ارس وسد شهید قنبری جهت پرورش ماهی در قفس بطور ماهیانه در ایستگاه های مختلف در طول یک سال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه میزان آلودگی کلیفرم کل و مدفوعی در تمامی سدهای در فصول گرم و E.coli در فصول پر باران افزایش را نشان داد. میزان میانگین (±خطای استاندارد)کلیفرم کل و مدفوعی(MPN/100 ml) در سد های شهید قنبری، حسنلو و ارس در طول سال بترتیب 1/1±28 ، 6/0±15 ؛ 1/1± 61 ، 5/0±32 و 5/6± 237 ؛ 6/2±121 محاسبه گردید . مقایسه میانگین شاخص های میکروبی در سدهای شهید قنبری و حسنلو نشان دهنده این بود که در صورتی که سایر عوامل زیستی و غیر زیستی در محدوده زیست اقتصادی ماهیان پرورشی باشد برای بهره¬برداری¬های شیلاتی مناسب است ، درصورتی که آلودگی میکروبی مورد تحقیق در سد ارس برای حیات ماهیان خارج از استانداردهای پرورشی ازجمله پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در قفس بوده ولیکن برای سایرآبزیان آب شیرین از جمله شاه میگوی آب شیرین مناسب است . لذا پیشنهاد می شود برای استفاده از پتانسیل بالقوه سد ارس در تحقیق و توسعه تولید سایر آبزیان در این حوزه در جهت کاهش تلاش صیادی در بدنه آبی ، تولید پایدار و اشتغالزایی در منطقه ملزم به برنامه ریزی نظارتی با همکاری تمام دستگاه های تمهیدات لازم بکار گرفته شود. از طرفی در تعالی همکاری دستگاه های مرتبط ازجمله حفاظت محیط زیست ، شیلات ، نیروی انتظامی و سازمان جهادکشاورزی درکنترل پساب های وارد شده از جانب دو کشور ایران و آذربایجان جهت کاهش مخاطرات پیش آمده برای حفظ حیات وحش آبزیان سد ارس توجه ویژه داشت .