چکیده
میزان تولید محصولات شیلاتی کشور در سال 1396 بالغ بر یک میلیون تن و از این میان کل فراورده های حاصل از آبزی پروری در ایران در سال 1396 به حدود300 هزار تن رسید که از این مقدار در حدود 160 هزارتن مربوط به ماهیان سردآبی بوده است. افزایش رو به رشد آبزی پروری و بالا بودن تراکم ماهی در مزارع، موجب بالا رفتن میزان مواد ازته، افزایش استرس و بروز بیماریهای گوناگون در بین ماهیان پرورشی شده و در ماهیان سردآبی برخی از بیماری ها نمود بیشتری دارد. از جمله این بیماری ها می توان به بیماریهای ویروسی خطرناک در حوزه پرورش ماهیان سردابی از جمله: بیماری نکروز عفونی بافت خونساز (IHN)، بیماری سپتی سمی هموراژیک ویروسی (VHS) و نکروز عفونی پانکراتیک (IPN) اشاره نمود. بر خلاف سایر پروژه های این طرح که نمونه برداری ها از بافت های ماهیان مدنظر بوده است ، در این پروژه واحد نمونه برداری ، مزرعه انتخاب گردید و با توجه به چیدمان کار بر اساس مزارع مختلف نتایج مثبت یا منفی بودن حضور عامل بیماریزا در آنها ثبت گردید. در هر حال نمونه های آبزیان از مناطق مورد نظر در تنکابن و یاسوج و بر اساس جدول شماره یک اخذ گردید و پس از انجام آزمایش های مولکولی نتایج آلودگی مزارع به هر یک از سه ویروس سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی (VHS)، نکروز عفونی پانکراس(IPN) ، بیماری عفونی بافتهای خونساز (IHN) مشخص شد. بر اساس نتایج منطقه مازندران چنین استنباط می شود که افزایش امنیت زیستی در مزرعه پیش مولد تفاوت معنی داری (p>0.05) بر افزایش ایمنی اختصاص و آنتی بادی سرم ماهیان نداشته است و این شاخص در ماهیان مراکز مختلف از میزان نسبتا برابری برخوردار است. البته شاخص لیزوزیم به عنوان شاخص ایمنی غیر اختصاصی در مزرعه پیش مولد از افزایش معنی داری برخوردار بوده که می تواند دلالت بر این نکته داشته باشد که ارتقا سطح ایمنی زیستی می تواند باعث کاهش استرس و تغییر مسیر انرژی به سمت عملیات پرورشی هدایت شود.