چکیده
منطقه حفاظت شده حرا قشم، تنها ذخيره گاه زيست كره واجد مانگرو در خلیج فارس و دریای عمان می باشد و بزرگترين اكوسيستم جنگلي حرا در ايران را تشكيل مي دهند. به منظور مطالعه جمعیت ماهیان در منطقه حفاظت شده حرای قشم، نمونه برداری از ماهیان به چهار روش ترال قایقی، مشتا، خوربند و پاکشی و در 5 ایستگاه به صورت ماهانه به مدت یک سال از شهریور 1395 تا مرداد 1396 انجام شد. در مجموع 16521 ماهی نمونه برداری شد، که شامل 115 گونه متعلق به92 جنس و 57 خانواده بودند. خانواده ها ی Leiognathidae (4/40 درصد)، Mugilidae (4/11 درصد)، Pristigasteridae (9/5 درصد)، Clupeidae (8/5 درصد)، Gerreidae (5 درصد)، Sillaginidae(2/3 درصد) بیشترین فراوانی را داشتند. ماهی کالر Nuchequula gerreoides با 6383 قطعه ماهی(6/38 درصد) بیشترین فراوانی گونه ای را داشت، همراه با گونه های Ilisha melastoma، Gerres oyena، Nematalosa nasus، Liza melinoptera، Liza klunzingeri، Osteomugil perusii ، Sillago sihama، Upeneus sulphureus، Acanthopagrus arabicus و Pomadasys kaakan حدود 75 درصد ماهیان را تشکیل می دادند. پارامترهای پویایی جمعیت 16 گونه ماهی غالب مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که عموما ماهیان غالب در منطقه دارای ضریب رشد بالا و کوتاه عمر می‌باشند. اغلب ماهیان دارای عمری کمتر از 10 ماه داشتند و فقط گونه‌های Liza klunzigeri، Sillago sihama و Pomadasys kaakan دارای میانگین طول عمر بالای یک سال در منطقه مورد بررسی بودند. نرخ‌های مرگ و میر طبیعی این ماهیان عموماً بالای 1 بود به‌جز گونه Plotosus lineatus که 92/0 به‌دست‌آمده است. ضریب بهره‌برداری ماهیان غالب بالای عدد 5/0 بود به‌جز 5 گونه Ilisha melastoma، Nematalosa nasus، Nematalosa resticularia، Osteomugil persuii و Pomadasys kaakan که ضریب بهره‌برداری کمتر از 5/0داشتند. بررسی شاخص های تنوع در منطقه حفاظت‌شده حرا نشان‌دهنده غنای زیستی این منطقه می‌باشد، بطوری که، کمترین میزان شاخص مارگالف 42/5 در ایستگاه 5 و بیشترین مقدار آن در 46/9 در ایستگاه 1 به‌دست‌آمد. نتایج شاخص شانون نشان داد که ایستگاه 2 با 71/1 کمترین میزان و ایستگاه 1 با 05/3 بیشترین شاخص را داشت. شاخص سیمپسون به‌جز در ایستگاه 2 که برابر با 54/0 به‌دست‌آمده است در سایر ایسستگاه ها بالاتر از 8/0 بود. شاخص پیلو در ایستگاه 2 برابر با 4/0 کمترین و در ایستگاه 3 با 73/0 بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است. جمعیت ماهیان در منطقه مورد بررسی از الگوی پراکنش تجمعی پیروی می کند. منحنی فراوانی-زی‌توده (ABC curve) و شاخص W-Statistc اندازه‌گیری شده در منطقه حفاظت‌شده حرای قشم بیانگر وضعیت مطلوب می‌باشد و حاکی از شرایط عدم استرس در منطقه بررسی می‌باشد.