چکیده
خلیجفارس یکی از مناطقی است که بیشترین تاثیرپذیری را از فعالیتهای انسانی دارد. افزایش آلودگی در خلیجفارس، تهدیدی وسیع به زیستگاههای دریایی و تنوع زیستی آبزیان در منطقه اعمال میکند. در این گزارش، به مرور اثرات سلامتی و محیطی فلزات سنگین در خلیجفارس پرداخته شد. چهار عامل اصلی تشدیدکننده آلودگی در خلیجفارس از جمله تغییرات اقلیمی، تخلیه آبشیرینکنها، فعالیتهای نفت و گاز و تخریبات ساحلی با منشا انسانی مورد بحث قرار گرفت. مرور یافتههای پیشین مرتبط با ارزیابی ریسک سلامت ماهیان و میگوهای تجاری در دو دهه اخیر نشان داد که علیرغم روند افزایشی غلظت فلزات سنگین درخلیجفارس، شاخصهای ارزیابی ریسک سلامت گونههای آبزی نشان میدهد که ماهیان و میگوهای تجاری ایمن برای مصرف میباشند. نتایج ارزیابی ریسک سلامت در ماهی بیاح خال آبی Crenimugil seheli، کفشک پرلکه Pseudorhombus elevatus و میگو سرتیز Metapenaeus affinis نشان داد که مصرف روزانه و طولانی مدت این گونهها ریسکهای سلامتی غیر سرطانی را برای مصرفکنندگان بههمراه نخواهد داشت، با اینحال امکان ریسکهای سرطانی عناصر نیکل، کروم و کادمیوم از طریق مصرف طولانی مدت این گونهها وجود دارد. در کل، نتایج روند افزایشی آلودگی فلزات سنگین در خلیجفارس و مدیریت ریسک مصرف برخی ماهیان تجاری را نشان میدهد. یافتهها به لزوم اتخاذ سیستمهای پایشی کارآمد و گنجاندن ابزارهای پایشی در قوانین و سیاستهای اعمالی، جهت جلوگیری از تخریب احتمالی آینده اکوسیستمهای دریایی در خلیجفارس تاکید دارد.