چکیده
افزایش اثرات نامطلوب زیست محیطی ناشی از توسعه های صنعتی و شهری بر اکوسیستم های دریایی، توجه محققین را به ارزیابی های اقتصادی معطوف نموده است، زیرا نتایج حاصل از این مطالعات در تصمیم گیری های مدیریتی و آگاهی بخشی عموم مردم از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر برای نخستین بار اثرات نامطلوب آلاینده های شیمیایی بر افت ارزش اقتصادی صید آبزیان استان هرمزگان را در سال 1402 بررسی می کند. با توجه به پراکندگی زیاد منابع کانونی آلودگی در استان هرمزگان، آمار صید به تفکیک کفزیان، سطح زیان ریز، سطح زیان درشت و میگو در مناطق مرکز، شرق و غرب استان و همچنین جزیره قشم از اداره کل شیلات هرمزگان دریافت گردید. تعیین ارزش اقتصادی آبزیان، بر اساس اطلاعات قیمیت گذاری ماهانه آبزیان توسط اداره کل شیلات صورت پذیرفت. روش استفاده شده در پژوهش حاضر برای ارزیابی افت اقتصادی آلودگی آب دریا، بر اساس منحنی ارتباط غلظت آلاینده و کاهش افت اقتصادی جمز (James’ Concentration-Loss) است. تخمین نرخ افت اقتصادی برای شاخصهای شیمیایی کیفیت آب شامل ترکیبات نفتی (TPHs)، ترکیبات معدنی فسفر (P-PO4)، نیتروژن دار (N-NO3/NH4) و فلزات سنگین (Cu-Zn-Cd-Pb-As-Cr) صورت پذیرفت. نتایج نشان داد میانگین درصد نرخ افت اقتصادی در محدوده 41 تا 75 متغیر بوده است. بیشترین میزان مربوط به مرکز استان بوده است که ناشی از تراکم بالای منابع کانونی آلودگی در این منطقه است. دامنه تغییرات ارزش افت اقتصادی از 872690 تا 5/81183139 دلار (کشور آمریکا) به ترتیب برای سطح زیان ریز و سطح زیان درشت در شرق استان بوده است. تجزیه و تحلیل زیانهای اقتصادی محاسبه شده با میانگین کلی نرخ افت اقتصادی حدود 50 درصد برای ماهیان کف، سطح زیان ریز و درشت و میگو در استان هرمزگان نشان می دهد که اکوسیستم دریایی خلیج فارس و دریای عمان در بخش صید آبزیان در معرض آسیب قابل توجه ناشی شده از حضور آلاینده های شیمیایی است و نیازمند توجه کلیه دست اندرکاران بخش اجرا، دانشگاهی و پژوهشی و بهره برداران و اتخاذ تصمیم های مدیریتی، پژوهشی و ترویجی لازم در زمینه های پیشگیری و بازسازی اکوسیستم می باشد.