چکیده
در این مطالعه بررسی اثرات تغذیه با غذای فرموله شده و انواع مختلف غذاهای زنده بر رشد، درصد زندهمانی، فعالیت آنزیمهای گوارشی در لارو تاسماهی سیبری (Acipenser baerii) طی 54 روز انجام شد. تعداد 1500 عدد لارو با میانگین وزن اولیه g 001/0 ± 240/0 بهصورت تصادفی در 15 تشتکهای پلاستیکی (100 لارو به ازای هر حوضچه) 50 لیتری و ارتفاع 30 سانتیمتر (آّب چاه گذرانده شده از فیلتر) در سه تیمار و سه تکرار توزیع شدند. لاروها با پنح استراتژی مختلف شامل تغذیه با لارو منجمد شیرونومید (تیمار CH)، بیوماس منجمد آرتمیا (تیمار َAr)، نسبت مساوی مخلوطی از بیوماس آرتمیا + شیرونومید (تیمار M)، نسبت مساوی مخلوط بیوماس آرتمیا، شیرونومید، غذای کنسانتره (تیمار MF) و 100 درصد جیره فرموله (تیمار FD) غذادهی شدند. در تمامی تیمارها هر سه روز، 10% از میزان غذای زنده مصرفی کاسته و به جیره فرموله (پروتئین 5/53 درصد، چربی 3/15 درصد، خاکستر 7/10 درصد و رطوبت 1/81 درصد) اضافه شد. ماهیها با جیرههای آزمایشی 12 بار (با فاصله هر دو ساعت یکبار) تا حد سیری تغذیه شدند. در پایان دوره تغذیه، جهت بررسی ترکیب تقریبی بدن، اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه و همچنین َشاخص¬¬های هماتولوژیک، بیوشیمیایی و ایمنی خون ماهیان در هر تیمار بهطور تصادفی نمونهبرداری بهعمل آمد. فعالیت آنزیمهای گوارشی نیز طی 4 مرحله: در روز صفر (روز 20 پس از تخم¬گشایی)، روز 11 آزمایش (30 پس از تخم¬گشایی)، روز 22 آزمایش (40 پس از تخم¬گشایی) و 34 آزمایش (50 پس از تخم-گشایی) بررسی شد. وزن نهایی و زیتوده نهایی لاروهای تغذیه شده با تیمار غذایی CH نسبت به ماهیان تغذیه شده با تیمارهای M و MF به طور معنیداری بالاتر بود. به فاصله کمی از آن ماهیان تغذیه شده با تیمار FD (100 درصد غذای کنسانتره) به خود اختصاص دادند. به علاوه، بارزترین افزایش مقادیر آنزیم¬های مختلف گوارشی شامل پپسین، تریپسین و آمیلاز در تیمارهای CH و FD مشاهده شد (05/0 > P). محتوای پروتئین و چربی خام بهترتیب در تیمارهای FD و MF افزایش یافت (05/0 > P). رطوبت در تیمار AR بهطور معنی داری بالاتر از سایر تیمارها بود (05/0 > P). همچنین درصد خاکستر در لاروهای تغذیه شده با شیرونومید بالاتر از تیمار آرتمیا بود (05/0 > P). پس از عادت¬دهی بچه ماهیان به غذای فرموله شده اکثر فاکتورهای ایمنی در تیمارهایی که بچه ماهیان آنها در مرحله لاروی با شیرونومید تغذیه شده بودند به طور معنی¬دار بالاتر از تیمارهایی بود که در مرحله لاروی با شیرونومید تغذیه نشده بودند (05/0 > P). بیشترین افزایش عملکرد ایمنی از جمله، افزایش سطوح سرمی ایمنوگلوبولین تام، IgM، فعالیتهای لیزوزیم، فعالیت آلترناتیو کمپلمان (ACH 50) و کمپلمانهای C3 و C4 در گروههای تغذیه شده FD و CH مشاهده شد (05/0 > P). مکمل کردن جیره فرموله شده تاسماهی سیبری با شیرونومید سبب افزایش معنیدار شاخصهای آنتیاکسیدانی شامل فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیونپراکسیداز (GPx)، گلوتاتیون احیاشده (GSH) و همچنین باعث افت فعالیت آنزیم پراکسیداسیون لیپیدی (MDA) لارو شده در نتیجه موجب کاهش آسیب اکسیداتیو و بهبود ساختار بافتی کبد میگردد. بالاتر بودن فاکتورهای ایمنی در بچه ماهیان تغذیه شده با شیرونومید نشاندهنده ارتقاء ایمنی در این بچه ماهیان بود. مجموع اسیدهای چرب MUFA و EPA/ARA n-3/n-6 پس از تغذیه با جیرههای مختلف نسبت به شروع دوره افزایش یافت (05/0 > P). در این تحقیق، نسبت DHA / EPA و n-3 / n-6 در لاروهای تاسماهی سیبری تغذیه شده با غذاهای مختلف متفاوت بود. این نسبت ها در لاروهای تغذیه شده با شیرونومید بیشتر از لاروهایی بود که با آرتمیا تغذیه شده بودند. این تحقیق نشان داد که استفاده از شیرونومید در تغذیه تاسماهی سیبری در شروع تغذیه تا رسیدن به مرحله شروع عادت¬دهی می¬تواند سبب افزایش نسبت DHA/EPA، تبدیل اسیدهای چرب غیراشباع کوتاه زنجیره به بلند زنجیره و در نتیجه بالا رفتن نسبت n-6 به n-3 و همچنین جذب بیشتر چربی در بدن و افزایش شاخصهای رشد و بقا در مرحله عادتدهی گردد. این مطالعه نشان داد که علیرغم تفاوت معنی¬دار اسید¬های آمینه در غذاهای زنده، تفاوت معنی¬داری در اسید¬های آمینه بدن لارو مشاهده نشد که به نظر میرسد، لارو تاسماهی سیبری میتواند حالت متعادلی از اسیدهای آمینه در بدن خود ایجاد نماید، به عبارت دیگر مجموع ترکیبات اسیدهای آمینه تحت تأثیر استراتژیهای تغذیه مختلط قرار نگرفت (05/0 < P). بالاترین ضریب همبستگی بین اسیدهای آمینه جیره و لاشه در مورد تیمارهای غذایی AR (88/0 = R2) و جیره فرموله (82/0 = R2) مشاهده شد. با این حال، ترکیب اسیدهای چرب غذا¬های زنده میتواند بر ترکیب اسید چرب بدن لارو تاسماهی سیبری تاثیر بگذارد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر میتوان اذعان نمود، تغییرات فیزیولوژیک و ریخت شناسی در لارو تاسماهی سیبری بهویژه در مراحل ابتدایی چرخه زندگی بهسرعت انجام میگیرد، میتوان از جیره فرموله شده متناسب با نیازمندی غذایی با قابلیت هضم و جذب گوارشی بالا، بهطور مستقیم از شروع تغذیه خارجی استفاده نمود. همچنین استفاده از لارو منجمد شیرونومید بهعنوان جیره مکمل در مرحله گذار به دلیل بهبود شاخص های رشد، ارتقای هضمپذیری، تضمین زندهمانی، کاهش هزینه تولید و ترکیبات اسید چرب توصیه میشود.