چکیده
در این مطالعه برای بررسی زیتوده گیاهان شناور و غوطهور غالب در پیکره آبی تالاب انزلی، 10 ایستگاه درنظر گرفته شد که بصورت فصلی نمونه برداری شدند. همچنین پردازش تصاویر ماهواره ای و تفسیر بصری تصاویر Google Earth با قدرت تفکیک بالا برای ترسیم نقشههای پراکنش گیاهان شناور و حاشیه ای غالب استفاده گردید. میانگین زیتوده گیاهان آبزی غوطهور، در حد 9/313 ± 7/547 گرم بوده که گونه Ceratophyllum demersum با 8/53 درصد، بیشترین زیتوده و گونه Hydrilla verticillata با 9/18 درصد، در رتبه بعدی قرار داشت. کمترین و بیشترین میانگین زیتوده گیاهان در اردیبهشت و تیر ماه به ترتیب به میزان 388 و730 گرم در متر مربع اندازه گیری شد. در بررسی گیاهان شناور دو گونه لاله مردابی Nelumbo nucifera و سنبل آبی Pontederia crassipes به لحاظ گستره پراکنش و زیتوده گیاهی غالب بوده و به ترتیب گسترهای درحد 350 و 970 هکتار از تالاب غرب را پوشش دادهاند. گیاه نی Phragmites australis از گونه های غالب در نواحی حاشیهای تالاب بوده و گستره آن در حد 10290 هکتار برآورد شده است. با توجه به حجم بالای انتقال مواد آلی به بستر تالاب، کاهش شدید اکسیژن آب و مرگ و میر گسترده ماهیان، برداشت بهینه گیاهان آبزی از ضروریات اصلی مدیریت تالاب انزلی میباشد. بررسی وضعیت شنگ Lutra lutra در پیکره تالاب انزلی، مناطق ساحلی پیرامونی و رودخانه های ورودی به تالاب از طریق مشاهدات میدانی و پیمایش زمینی انجام گرفت. علائم حضور جانور در 181 نقطه طی فصول مختلف بررسی گردید. نقشه پراکنش نقطهای آن ترسیم و با گذشته مقایسه شد. بطورکلی علائم حضور شنگ در 49 درصد مناطق حاشیهای تالاب و در 58 درصد نقاط از پیکره آبی تالاب مشاهده گردید. بر اساس نتایج این بررسی گستره پراکنش شنگ نسبت به گذشته کاهش یافته و این کاهش در حاشیه تالاب غرب بسیار مشهود بود. از مهمترین دلایل آن، وجود و تراکم بالایی از گیاه سنبل آبی میباشد که نواحی حاشیه را غیر قابل دسترس برای این پستاندار نموده است. تعداد مدفوع یافت شده و حجم آنها در هر مکان نشان داد که وضعیت تغذیهای شنگ در مکانهای حضور نیز چندان مناسب نیست. بهبود وضعیت شنگ در تالاب انزلی در گرو اجرای برنامه جامع احیاء تالاب انزلی و عرصه های زیستگاهی آن خواهد بود.