چکیده
این بررسی که از تیر1399 تا تیر 1401 بطول انجامید تعداد229 عدد ماهی شامل 60 عدد ماهی سفید(Rutilus kutum) و 169 عدد کفال از دو گونه طلائی(Chelon auratus) و پوزه باریک(Chelon saliens) مورد بررسی قرار گرفت. هشت گونه انگل از ماهی سفید و شش گونه انگل از کفال ماهیان جدا شد. در این بررسی دو گونه مونوژن Solostamenides mugilis و Ligophorus szidati برای اولین بار از کفال پوزه باریک دریای خزر گزارش شناسائی شد. بررسی ویروس شناسی به روش کشت بر روی تیره سلولی SSN1 و همچنین آزمونIFAT نشان داد که بیماری ویروسیVNN همچنان در این ماهیان مانند سال های قبل اما با حدت کمتری وجود دارد و می تواند یکی از دلایل تلفات پراکنده این ماهیان باشد. آلودگی به باکتری های Aeromonas hydrophila و Pseudomonas aeruginosa در نمونه های ماهی کفال و آلودگی به P. aeruginosa در ماهی سفید شناسائی شد. این باکتری ها جزء باکتری های فرصت طلب بوده و در مواقع بروز تنش می توانند موجب بیماری و تلفات در ماهیان آلوده شوند. ناهنجاری اندام ها بوسیله رادیوگرافی، جدا سازی استخوان ها و بافت شناسی بررسی شد. اگرچه میزان این ناهنجاری ها هنوز در جمعیت ماهیان محدود است؛ اما هشداری بر آلودگی های زیست محیطی است. بنابراین لازم است با تسریع در تاسیس تصفیه خانه های فاضلاب از تخلیه پساب های صنعتی، کشاورزی و خانگی به منابع آبی خودداری نمائیم. هم اکنون یکی از دلایل کاهش صید در جمعیت ماهیان استخوانی تلفات ماهیان کفال بدلیل ابتلاء به بیماری VNNاست. شاید آلودگی آبهای ساحلی بدلیل ورود انواع فاضلاب ها نیز در جابجائی ماهیان موثر باشد. بنظر می رسد دلیل اصلی کاهش میزان صید ، صید بی رویه ماهیان غیر استاندارد در سال های گذشته باشد.