به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، در رویداد کارآفرینی نوآورانه دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی حوزه شیلات با اشاره به روند انتخاب ایده‌ها و طرح‌های برتر شیلاتی در حوزه فناوری در قالب این رویداد گفت: تلاش‌های یک ساله در فعال‌سازی حوزه صنعت شیلات با کمک تولیدکننده‌ها، اتحادیه‌ها و بخش خصوصی منجر به شناسایی و معرفی ۹ ایده و طرح برتر و انعقاد ۳۶ تفاهم‌نامه در حوزه نیازهای فناورانه شیلات شده که امروز ۱۱ مورد آن با حضور رییس سازمان تات، دبیر امنیت غذایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و رییس سازمان شیلات ایران امضا شدند.
محمود بهمنی افزود: ۱۷۷ نیاز فناورانه در قالب ۹ محور تخصصی طی امسال با کمک فعالان صنعت شیلات کشور، بهره‌برداران و ذی‌نفعان، سازمان شیلات و کاروان ترویجی در راستای رفع نیازهای فناورانه این بخش با تاکید بر شرکت‌های دانش‌بنیان از جمله در زمینه‌های ماهیان سردابی، گرمابی، میگو، جلبک و سایر آبزیان، فرآوری آبزیان، صید و صیادی و پرورش ماهی در قفس احصا شدند.
وی اظهار داشت: پس از بررسی، این نیازهای فناورانه به مراکز مختلف همچون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پارک‌های علم و فناوری، وزارت علوم، دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی اعلام شدند که در نهایت ۸۸ ایده و طرح برتر فناورانه در راستای رفع نیازهای فناورانه حوزه شیلات را از مجامع علمی دریافت کردیم که پس از تشکیل کارگروه تخصصی و ارزیابی بر اساس شاخص‌های تعیین شده، ۴۰ ایده پذیرفته و از بین آن ۹ ایده و طرح برتر شناسایی شدند.
بهمنی گفت: ۳۷ قرارداد با بخش خصوصی نیز در هفت محور از جمله انتقال دانش فنی، مشارکت در تکمیل و توسعه فناوری، مشارکت در تولید محصولات فناورانه و خدمات فناورانه دانش‌بنیان، حمایت از اشتغال پایدار و فروش محصول فناورانه هستند.
وی برخی از این قراردادها را بسیار مهم و در راستای اهداف کشور و برنامه‌های تحولی شیلات کشور خواند.
رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی قرارداد در حوزه انتقال دانش فنی تکثیر و پرورش ماهی باس دریایی آسیایی و قرارداد انتقال دانش فنی تکثیر و مولدسازی و به‌گزینی ماهیان دریایی از گونه صبیتی را از جمله قراردادهای مهم عنوان کرد.
گفتنی است؛ در رویداد کارآفرینی نوآورانه دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی حوزه شیلات، از تعدادی از فناوران برتر بخش شیلاتی با اهدای لوح، تقدیر شد، همچنین در حاشیه این رویداد، نمایشگاهی با حضور ۱۷ شرکت دانش‌بنیان در حوزه شیلات برپا شد.
در ادامه، معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج آن کشاورزی گفت: از مولفه‌های امنیت غذایی، دسترسی اقتصادی است و محصولات شیلاتی در این زمینه نیاز به تحقیق و توسعه دارد که برای رفع این چالش باید از مسیر دانش و فناوری بگذریم.
سیدمجتبی خیام‌نکویی در رویداد کارآفرینی نوآورانه دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین حوزه شیلات، تامین امنیت غذایی را رسالت مهم وزارت جهاد کشاورزی خواند و گفت: امنیت غذایی در واقع رسالت دولت‌هاست و در کشور ما، عمود خیمه امنیت غذایی در وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.
وی افزود: سازمان تات برای دستیابی پایدار به امنیت غذایی همه ظرفیت‌ها را در حوزه پژوهش، آموزش و ترویج سازماندهی می‌کند و امروز سازمان برای رسیدن به حاکمیت و اقتدار غذایی نیازمند انقلاب در بهره‌وری بخش کشاورزی است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اشاره به برآوردهای افزایش جمعیت در سال ۱۴۳۰ گفت: با احتساب آرا در افزایش جمعیت به ۱۰۳ میلیون نفر در ۴۰ سال آینده، نیاز غذایی جامعه به ۱۸۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت یعنی با ۱۲۵ میلیون تن تولید فعلی باید در افق ۱۴۰۶ به ۱۴۰، در سال ۱۴۱۰ به ۱۵۰ و در سال ۱۴۳۰ به ۱۸۰ میلیون تن دست یابیم تا بتوانیم امنیت غذایی پایدار را فراهم کنیم.
وی با بیان این که بهره‌وری سبد غذایی مردم از محصولات شیلاتی را در حال حاضر قابل قبول نیست، افزود: فراهمی، دسترسی اقتصادی، سلامت و پایداری؛ چهار مولفه امنیت غذایی است و تولیدات شیلاتی ما در دسترسی اقتصادی با چالش‌های جدی مواجه‌اند که برای رفع آن باید ارزان‌سازی این محصولات در دستور کار قرار گیرد و بدیهی است که ارزان‌سازی با بکارگیری علم و فناوری قابل تحقق است.
خیام‌نکویی کاهش خوراک‌‌دهی آبزی، اصلاح نژاد و تنوع شیلاتی را از مولفه‌های ارزان‌سازی فرآورده‌های شیلاتی برشمرد و گفت: با اختصاص گونه‌های مختلف ماهی در سبد غذایی دهک‌های جامعه، ضمن فراهم‌‌سازی دسترسی اقتصادی مردم به فرآورده‌های شیلاتی؛ با افزایش مصرف محصولات آبزی، سلامت آحاد جامعه نیز تامین می‌شود.
معاون وزیر در سازمان تات خاطرنشان کرد: محصولات شیلاتی نسبت به سایر پروتئین‌ها از ارزش افزوده بیشتری برخوردار است و تمام اجزای آن قابل استفاده است، این در حالی است که سهم شیلات از ۱۲۵ میلیون تن غذای تولیدی کشور، ۱.۳ درصد را شامل می‌شود و این میزان باید به ۳ درصد افزایش یابد و این مهم با متناسب‌سازی ظرفیت بخش خصوصی و دانشگاهی در کنار حوزه‌های اجرایی و برنامه سازماندهی شده در بازه زمانی ۴ ساله قابل دسترسی است.
خیام‌نکویی در ادامه، افزایش ثروت ملی و ارتقای سلامت جامعه را از مزایای محصولات شیلاتی خواند و گفت: با تحول در خوراک آبزیان و تمرکز بر تولید واکسن و کیت بیماری آبزیان و پرورش انواع میکروجلبک و ماکروجلبک و استخراج رنگدانه، ارزش افزوده را ارتقا می‌دهیم.
به گفته وی، تمرکز بر ماهیان زینتی که مورد تقاضای فراوان در منطقه ماست، می‌تواند به عنوان یک ظرفیت تولید ثروت توسط موسسه تحقیقات شیلات کشور مورد توجه قرار گیرد و نیز فرآوری محصولات شیلاتی برای تولید صنایع آرایشی و بهداشتی از موارد قابل بررسی در این زمینه است.
در بخش دیگری از این مراسم،
معاون وزیر و رئیس سازمان شیلات ایران بر توسعه صنعت شیلات با سرمایه‌گذاری در بخش تحقیقات و دانش‌بنیان‌ها تاکید کرد و گفت: توسعه تحقیقات موتور محرک بهره‌وری و عاملی مهم برای دستیابی به امنیت غذایی است و هزینه در بخش تحقیق و توسعه خود نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.
سیدحسین حسینی در رویداد کارآفرینی نوآورانه دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین حوزه شیلات اظهار داشت: در سال ۲۰۲۰ در دنیا میزان سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه بالغ بر ۱۷۰۰ میلیارد دلار بود، بنابراین اگر خواهان پیشرفت هستیم باید در حوزه تحقیق و توسعه هزینه کنیم تا بتوانیم با تولید محصول دانش‌پایه ضمن جلوگیری از اتلاف منابع، از داشته‌ها استفاده بهینه کنیم.
وی افزود: دولت‌ها در حوزه استراتژی ورود می‌‌کنند و بنگاه‌های خصوصی در حوزه تجاری و اقتصادی وارد می‌شوند و این چرخه در کشور ما از نقص نسبی رنج می‌برد که در صورت اقتصادی شدن تولید و بازار مناسب، عرصه فعالیت بنگاه‌ها و شرکت‌های خصوصی گسترده‌تر می‌شود، به روایتی تولید هوشمند است و به دنبال بازار پررونق راه خود را می‌گشاید.
معاون وزیر در سازمان شیلات ایران با بیان این که تحقیق و توسعه موتور محرکه بهره‌وری و عاملی مهم برای دستیابی به امنیت غذایی است و هر هزینه‌ای در مسیر تحقیق و توسعه خود نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: صنعت شیلات صنعتی گسترده و دانش‌های متعددی در آن دست‌اندرکار است، بنابراین هر اندازه تحقیقات در صنعت شیلات توسعه یابد و روش‌های دانش‌بنیان حضور پررنگی داشته باشد، به دنبال آن تولید در این صنعت توسعه می‌یابد، لذا باید در حوزه ترویج، تحقیق و توسعه به طور جدی وارد شویم.
حسینی تنوع گونه‌ای ماهیان دنیا را ۵۷۰ گونه اعلام کرد و گفت: فقط ۲۰ گونه ماهی در ایران پرورش می‌یابد علاوه بر آن ۲۵۰ گونه ماهیان زینتی با پتانسیل ارزآوری در کشور داریم که این رقم در دنیا به ۲۷۰۰ گونه می‌رسد براین اساس در موضوع تنوع گونه‌ای جای کار بسیار است.
به گفته وی، ایران در تولید قزل‌آلا جزو رتبه‌های اول دنیاست و در تولید گونه‌ای از میگو با تولید ۵.۵ میلیارد لارو توانسته‌ایم به خوداتکایی برسیم.
معاون وزیر در سازمان شیلات تصریح کرد: از ۱۲۴ میلیون تن تولید آبزی‌پروری در دنیا، ۳۶ میلیون تن گیاهان آبزی و جلبک‌هاست که می‌توانیم با ورود به این عرصه، بخشی از مشکلات در نهاده‌ها و خوراک بهداشتی و انسانی را برطرف کنیم.
وی با بیان این که از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون جذب سرمایه در صنعت شیلات از ۲۲ هزار میلیارد ریال به ۲۸ هزار میلیارد ریال رسیده است، گفت: هدف ما رسوخ دانش به صنعت شیلات کشور و دانش‌بنیان کردن آن است تا بتوانیم با بیوتکنیک، نانوتکنیک و سایر دانش‌ها نیازمندی‌های کشور در دریا را تامین کنیم.
به گفته این مقام مسوول، در بحث هدفمند کردن تحقیقات و منطبق کردن آن با نیاز اجرا، شورای عالی راهبردی تحقیقات را تشکیل داده‌ایم و همچنین به دلیل چندوجهی بودن نیاز دانش صنعت شیلات، ظرفیت دیگر موسسات مورد ارزیابی قرار گرفته است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: از ۳۵۰ عنوان نیاز دانش‌بنیان احصا شده در صنعت شیلات، حدود ۴۰ تا ۵۰ عنوان نهایی شده و برای عملیاتی شدن در دست اقدام قرار گرفته است که هم اهداف دستگاه اجرایی و هم سیاست کلان وزارت جهاد کشاورزی در آنها مد نظر قرار گرفته است.
وی با اشاره به پتانسیل صنعت شیلات و تطبیق آن با هر شرایطی گفت: در پساب نیشکر تولید میگو با قابلیت صادرات در ۴ مزرعه ۳۷۰ تنی با همت و نگاه دانش‌بنیان ایجاد شده و نیز تولید آرتمیا نیز با همین روش صورت گرفته است اما این صنعت با توجه به پیچیدگی دانش و گرانی تحقیقات شیلاتی نیازمند برداشتن گام‌های بلند است به گونه‌ای که تامین شناور تحقیقاتی برای ارزیابی معمولی در آب‌های جنوب کشور به اندازه ۵ پروژه اعتبار نیاز دارد.
حسینی تصریح کرد: اگر بخواهیم جهشی در صنعت شیلات داشته باشیم، علاوه بر تنوع گونه‌ای، نیازمند رفتن به سمت دریا و سواحل هستیم تا ضمن بهره‌گیری از دانش بیوتکنولوژی از دانش استقرار سازه، مدل، فرم و مواد سازه استفاده کرده و در نقاط مختلف پهنه آبی کشور با توجه به میزان شوری و مواد معدنی موجود در آب و خواص شیمیایی و فیزیکی (مواج بودن) از سازه‌های منطبق با شرایط برای تولید و آبزی‌پروری بهره‌مند شویم، نمونه نیمه‌مغروق توسط قرارگاه خاتم آزمایش و یک ماه پیش محصول آن برداشت شد و قفس شناوری که با پس‌روی آب در گلستان تطبیق داده شد از این دست اقدامات است.
گفتنی است؛ در رویداد کارآفرینی نوآورانه دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی حوزه شیلات، از تعدادی از فناوران برتر بخش شیلاتی با اهدای لوح، تقدیر شد، همچنین در حاشیه این رویداد، نمایشگاهی با حضور ۱۷ شرکت دانش‌بنیان در حوزه شیلات برپا شد.